မိတ္ေဆြတု နဲ႕ မိတ္ေဆြစစ္

မိတ္ေဆြတု နဲ႕ မိတ္ေဆြစစ္

မိတ္ေဆြေတြ ဆိုတဲ႕ အထဲ မွာ မိတ္ေဆြေကာင္းမဟုတ္ပဲ မိတ္ေဆြေယာင္ထင္ေနရတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးက ေလး မ်ိဳးရွိတယ္။ ဒါ ကို ၿမတ္စြာဘုရား က သိဂၤါလသူတို႕သားကိုဆံုးမၾသ၀ါဒေပးတဲ႕အေနနဲ႕
 ေဟာထားတာရွိတယ္။ 

"မိတၱပတိရူပက" တဲ႕။ ေလာကမွာေရႊအစစ္ကိုတုထားတဲ႕ေရႊတုရွိသလို မိတ္ေဆြအစစ္ကို တုေနတဲ႕ မိတ္ေဆြအတု ရွိေသးတယ္။ ဒါသတိထားရမယ္၊ 

သတိထားဆိုတာကိုယ္တိုင္ကလညး္ မိတ္ေဆြတု မၿဖစ္ေစနဲ႕။ ကိုယ္ေပါင္းတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ကလည္းပဲ မိတ္ေဆြအတုမၿဖစ္ေစရဘူး။

အတုဆိုတာ အစစ္မဟုတ္ဘူးတဲ႕ေနာ္။ မိတ္ေဆြ အတုက ပါဠိလို
(၁)" အညဒတၳဳဟရ" တဲ႕။ အညဒတၳဳဟရ ဆိုတာ ကိုယ္႕ဖက္က တစ္ဖက္သတ္ကိုယ္ေပါင္းသင္းတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ထံကေနၿပီးေတာ႕ ဘာၿဖစ္ၿဖစ္ သူကရေအာင္ ယူတတ္တယ္ေနာ္။ ဟိုဟာေလးေတာင္းမယ္၊ ဒါေလးေတာင္းမယ္၊ ဒါေလးယူမယ္၊ ဟိုဟာေလးယူမယ္၊ အၿမဲတမ္းရေအာင္ယူတတ္တယ္။ အဲဒါကို "အညဒတၳဳဟရ" တဲ႕။ သူကခ်ည္း ပဲ ယူသြားတာ အဲဒီလို မိတ္ေဆြမ်ိဳးကလည္းေလာကမွာ ရွိေသးတယ္။နဲနဲပါးပါးေလးေပးၿပီးေတာ႕

မ်ားမ်ားယူသြားတာဟင္းေလးတစ္ခြက္လာေပးၿပီးေတာ႕မ်ားမ်ားယူသြားတာ။ ဟင္းေလးတစ္ခြက္ေပးၿပီးေတာ႕ ဆန္တစ္ၿပည္ေလာက္ယူသြားတာ။
ကိုယ္႕ဆီကမ်ားမ်ားယူသြၾးတာ၊သူက ေပးေတာ႕နဲနဲေလးေပါးတယ္။

အဲဒီလိုေပးမွလည္း မ်ားမ်ားရမွာကိုး။ အဲဒီေတာ႕ အညဒတၳဳဟရေလာကမွာ ရွိတယ္။

လူေတြဟာ နဲနဲေပးၿပီးေတာ႕မ်ားမ်ား ရေအာင္ယူသြားတယ္။ သူကိုယ္တိုင္ဒုကၡေရာက္ေနၿပီ ဆိုလုိ႕ ရွိရင္ အကူအညီ ရဖို႕အတြက္တစ္ဖက္သားကို သိပ္က်ိဳးႏြံတယ္။ တစ္ဖက္သားကိုသနားလာေအာင္ ေပါင္းသင္းတတ္တယ္။
ေနာက္မိတ္ေဆြက ဘာလို ဆိုရင္ (၂) "၀စီပရမ" တဲ႕။ လက္မပါဘူး။ အေၿပာသက္သက္ပဲ။အေၿပာေလးက ခ်ိဳတယ္၊ ၀စီပရမ ဆိုတာ အေၿပာနဲ႕ ေလာကြတ္လုပ္တတ္တဲ႕ မိတ္ေဆြမ်ိဳးတဲ႕။
ဒါ.. ေလာကၾကီးမွာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ သူက ေလာကြတ္လုပ္တာ ဘာနဲ႕လုပ္တုန္းဆိုရင္ အတိတ္နဲ႕ ေလာကြတ္လုပ္တယ္။ အနာဂတ္နဲ႕ေလာကြတ္လုပ္တယ္။ ဆိုပါစို႕…အိမ္တစ္အိမ္သြားတယ္။
ဟာ..သူငယ္ခ်င္း ကြာ မင္းေနာက္က်လိုက္တာ၊ မေန႕လာရင္ ငါ႕အိမ္မွာၾကက္သားဟင္းခ်က္ထားတာ။
အခုေတာ႕ ခ်ဥ္ရည္ဟင္းပဲ ရွိေတာ႕တယ္ ခ်က္မခ်က္ေတာ႕ မသိဘူး။ 
မေန႕က ေတာ႕အိမ္မွာ ၾကက္သားဟင္း။
အဲဒါကို ဟိုလူက မစားရဘူး။ မစားရခမန္းပဲ။ ေဟာ.. မေန႕က ဟာနဲ႕ဧည္႕ခံလႊတ္လိုက္တာပဲ။
အနာဂတ္နဲ႕ဧည္႕ခံတယ္ ဆို တာလဲ ရွိေသးတယ္။ ေအးေနာက္ႏွစ္ခါက်ေတာ႕မင္းလာခဲ႕ကြာ၊
ဒီအခ်ိန္လာခဲ႕ မင္းလိုခ်င္တာေတြ အကုန္ရေစမယ္ ေနာက္ႏွစ္သြားရင္ေတာ႕
ရခ်င္မွရလိမ္႕မယ္။ ဒါေပမဲ႕ ေနာက္ႏွစ္ခါနဲ႕ ေၿပာလိုက္တယ္။ သူက အဲဒါ
အနာဂတ္နဲ႕ဧည္႕ခံတာလို႕ေခၚတယ္။
အဲဒီလို အနာဂတ္နဲ႕ဧည္႕ခံတဲ႕ပုဂၢိဳလ္ကလည္း မိတ္ေဆြတုပါတဲ႕။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးလည္း သတိထားရမယ္
ေနာ္။

(၃) "အနုပိယ ဘာဏီ" ဆိုတာ ဘယ္ေတာ႕ မဆို အၾကိဳက္ကို လုိက္ေၿပာတတ္တဲ႕ မိတ္ေဆြ၊ သူ႕အၾကိဳက္အတိုင္းလိုက္ေၿပာတာ၊ ေကာင္းတာလည္း လိုက္ေၿပာတာပဲ၊
မေကာင္းလညး္ လိုက္ေၿပာတာပဲ။ အဲဒီ မိတ္ေဆြကလည္း မိတ္ေဆြတုပဲ။ မေကာင္းဘူး။ ဘယ္လို အၾကိဳက္လိုက္ေၿပာလဲ
ဆိုေတာ႕ မေကာင္းတာေၿပာလည္း ေအး.. ေကာင္းတယ္
ေကာင္းတယ္… ေကာင္းတာေၿပာလည္း ေအး.. ေကာင္းတယ္ ေကာင္းတယ္… နဲ႕။ မေကာင္းမွဳ ေတြလုပ္လည္း
ဟာေကာင္းတာေပါ႕။ ေကာင္းတာေတြလုပ္လညး္ ဟာေကာင္းတာေပါ႕။ ဒါေတြ ကိုလူေတြက ေက်ေက်နပ္နပ္
ေပါင္းသင္းၾကတာပဲ။ ဘာလို႕ဆို ကိုယ္႕သေဘာနဲ႕ အံက်ၿဖစ္တာကိုး။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးဟာ ေရွ႕က်ေတာ႕
ခ်ီးမြမ္းတယ္၊ လူေတြေရွ႕က်ေတာ႕ ခ်ိီးမြမ္းတယ္၊ ဟုတ္တာေပါ႕၊ မင္းသိပ္ေတာ္တာေပါ႕ ဘာညာနဲ႕..
ဒီလူလညး္ ထြက္သြားေရာ ေမးေငါ႕က်န္ခဲ႕တယ္ .. ဒီအေကာင္က ဒီအတိုင္းပဲ ဒီ အေကာင္ ဘယ္ဟုတ္မလဲ.
ေရွ႕တင္က်ေတာ႕ေကာင္းတယ္။ ကြယ္ရာက်ေတာ႕ အတင္းေၿပာတယ္။ အဲဒီလူမ်ိဳးကိုလည္း ၿမတ္စြာဘုရားက သတိထားရမယ္တဲ႕
ေနာ္။

(၄)" အပါယသဟာယ" ပ်က္စီးဖို႕အတြက္ အေပါင္းသင္းၿဖစ္ေနတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္တဲ႕။ ပစၥည္းဥစၥာေတြ ပ်က္စီးဖို႕အတြက္ ေပါင္းသင္းလုပ္တယ္။ ဘီယာဆိုင္သြားမယ္ဆို ရင္ ေခၚလိုက္မယ္၊ အရက္ဆိုင္ဆို လိုက္မယ္၊ တရားပြဲဆိုရင္ မလိုက္ဖူး
အခ်ိန္မေတာ္ လမ္းလည္ေခါင္ထြက္ လည္ပတ္ဖို႕ဆိုရင္ လိုက္မယ္ ဘယ္ေနရာသြား ခ်ဲထိုးရေအာင္၊
ႏွစ္လံုးထီ ထိုးရေအာင္ ဖဲရိုက္ရေအာင္ ဆို ရင္ လိုက္ၿပီးသား ပဲ။ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေပါင္းၿခင္းၿဖင္႕ပ်က္စီးသြားနိုင္ပါတယ္တဲ႕။
ၿမတ္စြာဘုရားက မေပါင္းသင္းရမယ္႕ မိတ္ေဆြကို
မိတ္ေဆြလို႕ ေတာင္ မွ မေခၚပဲ နဲ႕ အမိတၱရန္သူလို႕ေတာင္ သတ္မွတ္တယ္။ ပထမေတာ႕ တစ္တြဲတြဲ
ေနတာ၊ ဟုတ္သေယာင္ရွိတယ္၊ သို႕ေသာ္ ကိုယ္႕ဘ၀ပ်က္စီးဖို႕ပဲ မဟုတ္လား အဲဒါမ်ိဳးကို အပါယသဟာယ
လို႕ေခၚတယ္။

ေလာကမွာ ၾကီးပြားတိုးတက္ဖို႕ အဂၤါႏွစ္ရပ္ ေဖာ္ၿပထားတယ္။

(၁) မိတ္ေဆြေကာင္းရွိရမယ္။ ဒါက အၿပင္ ဖက္ က ေၾကာင္းတရား

(၂) ေယာနိေသာမနာသိကာရ -မွန္မွန္ကန္ကန္ နွလံုးသြင္းတတ္ရမယ္ -ဒါ က အတြင္း က ေၾကာင္းတရား။

ဒါေၾကာင္႕မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း ဟာ ဘယ္ ေလာက္ အေရးပါလဲ ဆို တာ သိသာပါတယ္။ ဘုရားပြင္႕လို႕ တရားေဟာလို႕ သစၥာတရားကို နာ ရတာ ဆိုေတာ႕ ဒီသိရတဲ႕ အသိအားလံုးဟာ
ဘုရားေပၚမွာ ရာႏွဳန္းၿပည္႕ လို႕ ဆို လိုပါတယ္။ အရွင္သာရိပုတၱရာဟာ
နဂိုကတည္းက ဥာဏ္ထက္ၿပီးသား၊
ေယာနိေသာမနာသိကာရ ရွိၿပီးသား ပါ။ မေသရာတရားကို လိုက္ရွွိာေနေပမယ္႕ မိတ္ေကင္းေဆြေကာင္း
ရွာမေတြ႕တဲ႕ အတြက္ "အမတ" ဆိုတဲက တရားကို ရွာလို႕ မေတြ႕ဘူးၿဖစ္ေနတယ္။ အရွင္အóဇိနဲ႕ ေတြ႕တဲ႕အခါက်မွ အမတ တရားေတာ္ကို ေတြ႕တယ္။
ဒါဟာ အရွင္ အသဇိရဲ႕ရာနွဳန္းၿပည္႕ အက်ိဳးၿပဳမွဳပါပဲ။

ဒါေၾကာင္႕ ကိုယ္ေပါင္းသင္႕တဲ႕ မိတ္ေဆြ ေတြ က "သုဟဒမိတၱ" တကယ္႕ကို စိတ္ရင္းနွလံဳးရင္းေကာင္းတဲ႕ ပုဂိၢဳလ္ၿဖစ္မွ ကိုယ္႕အတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးရွိနိုင္မယ္။ စိတ္ေကာင္းနွလံဳးေကာင္းရွိတဲ႕
ပုဂၢိဳလ္က ဘာလဲ ဆို ေတာ႕

(၁)" ဥပကာရ" ေက်းဇူးၿပဳတတ္တဲ႕ မိတ္ေဆြ။ ကိစၥရွိရင္ ေငြေၾကးဓန လုိတာက စၿပီးေတာ႕ ကူညီေထာက္ပံ႕ေပးတယ္။ ကိုယ္႕သူငယ္ခ်င္း အရက္ေသစာ ေသာက္ၿပီးမူးေမ႕ေနရင္ ေတာင္မွပဲ အရက္မူးေၿပာသည္ထိ
ေအာင္ သူ႕အႏၱရာယ္ မၿဖစ္ေအာင္ ေစာင္႕ေရွာက္ေပးသတဲ႕။ မေကာင္းတာလုပ္တာေတာင္ ေစာင္႕ေရွာက္ေပးတာ၊
မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း က အဲဒီလို သူပစၥည္းေတြ အထိမ္းအသိမ္းမရွိဘူးဆိုရင္ ၿမင္တာနဲ႕ သိမ္းေပးတယ္။
ကူညီေပးတယ္။

(၂) "သမာနသုခ" - တူညီေသာ သုခ၊ဒုကၡ ခ်မ္းသာ၊ဆင္းရဲ အတူတူပဲ အဲဒီလို တူညီေသာ စိတ္ထားရွိတဲ႕ မိတ္ေဆြ ခ်မ္းသာလည္း အတူတူ၊ ဆင္းရဲလည္း အတူတူ အခြဲမခြာ
တစ္ဦးကို တစ္ဦး အက်ိဳးၿပဳၿပီးေတာ႕ ေနၾကတဲ႕ မိတ္ေဆြ မ်ိဳးေတြကို
သမာနဒုကၡသုခ လို႕ ေခၚတယ္။ အဲ ဒီ ပုဂိၢဳလ္မ်ိဳး ေတြက
ကိုယ္႕ရဲ႕ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကို လည္း ထိန္းေပးထားတယ္။ ဒုကၡၾကံဳလာရင္ လည္းစြန္႕မသြားဘူး။.
အသက္စြန္႕ၿပီးကာ ကြယ္ေပးတယ္၊ (ရွင္အာနႏၵာလုိမ်ိဳးေပါ႕) တခါက ေဒ၀ဒတ္ရဲ႕ အစီအမံအရ အဇာတသတ္မင္းၾကီးက
နာဠာဂီရိဆိုတဲ႕ ဆင္ဆိုးၾကီးကို အရက္ေတြတိုက္ၿပီးေတာ႕ ဘုရားဆြမ္းခံ၀င္လာတဲ႕ လမ္းၾကားမွာ
ေမာင္းလႊြတ္လိုက္တာ.. ဆင္ၾကီးကလည္း ႏွာေမာင္းၾကီးေၿမွာက္ၿပီး ေအာ္ဟစ္ၿပီး ေၿပးလာတယ္။
ဘုရားကိုထိမွာစိုးလုိ႕ သူကိုယ္တိုင္ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ႕ ေၿပးတက္လိုက္တယ္။ အရွင္အာနႏၵာက
သူ႕ပဲဆင္ဆိုးၾကီး ထိုးပါေစေတာ႕ သူ႕အသက္ကို စြန္႕ၿပီးဘုရားေရွ႕၀င္ရပ္တယ္။

(၃)"အတၳကၡာယီ" - အက်ိဳးစီးပြား တိုးရာတိုးေၾကာင္း ေဟာေၿပာညႊန္ၿပ ေပးတတ္တဲ႕ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို ေခၚတယ္။ မေကာင္းတာလုပ္ေနရင္ မလုပ္နဲ႕လို႕ တားတယ္။
မရရေအာင္ တားတယ္။ ေကာင္းတာ လုပ္ဖို႕အတြက္လည္း သူက တိုက္တြန္းအားေပးတယ္။ ကသပဘုရားရွင္လက္ထက္တုန္းက
ဃဋိကာရ (ဇတ္နိမ္႕သူ) က သူငယ္ခ်င္း ဇတ္ၿမင္႕ၿဖစ္တဲ႕ ေဇာတိပါလ ကို ဘုရားတရားနာရေအာင္
ေခၚတယ္။ မလိုက္ဘူးလို႕ အတန္တန္ၿငင္းေနေတာ႕ ေနာက္ဆံုး ဆံပင္ဆြဲၿပီးေတာ႕ လိုက္မလား မလိုက္ဘူးလား
လို႕ ေခၚတယ္။ ဇတ္နိမ္႕က ဇတ္ၿမင္႕ ရဲ႕ဆံပင္ကိုင္ ဖို႕ေနေန ထိေတာင္မထိရဲတာ။ သူက တကယ္႕ကို
အက်ိဳးရွိမယ္႕ ဟာမို႕ မရရေအာင္ေခၚတာ။

(၄) "အႏုကမၸ" - အစဥ္အနားေစာင္႕ေရွာက္ တတ္တဲ႕ မိတ္ေဆြတဲ႕။ သနားေစာင္႕ေရွာက္ တတ္တယ္ ဆို တာ က ကိုယ္႕ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းတစ္ေယာက္ ပ်က္စိးေနၿပီဆိုရင္
စိတ္ထဲမွာ ၀မ္းမသာဘူး။ ကၠုသာ၊ မစၦရိယ မရွိဘူး၊ မုဒိတာ ရွိတယ္။
ကို္ယ္႕မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္က
ကိုယ္႕မိတ္ေဆြ ရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးစကားကို ေၿ႔ာတယ္ ဆိုရင္ ၿဖည္႕စြက္ၿပီးေတာ႕ သူက ေၿပာေပးတယ္။
ဒိလို တခ်ိဳ႕က်ေတာ႕ ခ်ီးမြမ္းစကားေၿပာလို႕ရွိရင္ မၾကိဳက္နိုင္ဘူး၊ မၾကိဳက္နိုင္တဲ႕အခါက်ေတာ႕
မင္းသိတာကဒါေလးကိုကြ။. မင္းမသိတာေတြ ရွိေသးတယ္လို႕ ဘာလိုလုိ ညာလိုလိုနဲ႕ထည္႕လိုက္ေသးတယ္။အဲဲဒီေတာ႕မိတ္ေဆြစစ္ဆိုတာမ်ိဳးက
တကယ္႕ကို ကိုယ္႕ရဲ႕ မိတ္ေဆြ အေပၚမွာ သနားေစာင္႕ေရွာက္တယ္။

ေလာကမွာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး သံသရာ ၾကီးပြားေရးပဲၿဖစ္ေစ၊ ေလာကၾကီးပြားးေရးပဲၿဖစ္ေစ၊ တရားဓမၼနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ၾကီးပြားေရးပဲ ၿဖစ္ေစ၊ မိတ္ေဆြေကာင္းနဲ႕ ကင္းၿ႔ပီးေတာ႕ မၾကီးပြားမတိုးတက္နိုင္ဘူး
။ ဒါေၾကာင္႕ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာ အင္မတန္မွ လိုအပ္တယ္။ အင္အားၾကီးလွတဲ႕
External condition. အၿပင္က အေၾကာင္းတရားၿဖစ္တယ္ဆိုတာ လက္ခံၿပီး မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း
မိမိတို႕ ကိုယ္တိုင္ကလညး္ အမ်ားရဲ႕ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း ၿဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကဖို႕၊
မိမိတို႕ ေပါင္းသင္းတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ ေတြလည္းပဲ တကယ္႕မိတ္ေဆြေကာင္းေတြ ၿဖစ္ဖို႕ဆိုတာ အရံုထားၿပီးေတာ႕
က်င္႕ၾကံက်ဳိးကုတ္ အားထုတ္နိုင္ၾကပါေစ။

ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိ၀ံသ ဧ။္ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း စာအုပ္မွ။